vrijdag 24 december 2010

Tweedekansonderwijs - Het is nooit te laat om je diploma te halen...

Waarom ingevoerd?

Vanuit de overheid werd de leerplichtwet ingevoerd met als doel de jongeren tot hun achttiende school te laten lopen. Via deze invoering wilden ze er ervoor zorgen dat niemand vroegtijdig de schoolbanken zou verlaten zonder diploma of getuigschrift. Dit was een toegangsticket op de arbeidsmarkt.
Deze maatregel was echter niet voldoende, want het aantal jongeren dat niet afstudeerde nam steeds toe. Het aantal ongekwalificeerde uitstromers was 20% van de schoolgaande jeugd. Deze schoolverlaters hadden meer kans op armoede, want de helft van de laaggeschoolden was werkloos en had minder kansen op de arbeidsmarkt.
Om deze mensen toch nog een kans te geven werd het tweedekansonderwijs opgericht in 1980.


Wat is tweedekansonderwijs?

Het tweedekansonderwijs werd opgericht als vangnet voor iedereen die zonder getuigschrift of diploma de school verliet.
Dit soort opleidingsmogelijkheid heeft niet louter als doel een diploma te verwerven, maar ook een bredere kijk op onze maatschappij te bekomen en het functioneren in deze maatschappij.
Via deze extra mogelijkheden krijgt de cursist de mogelijkheid om zijn persoonlijkheid verder te ontplooien.
In deze zin wijkt dit type wel wat af van het gewone onderwijs waar de rol van het onderwijs vooral opvoedend en algemeen vormend is. De opleiding in het tweedekansonderwijs biedt deze mogelijkheid ook, maar wordt eerder aanzien als een voorbereiding op de examens ASO/TSO afgenomen door de Examencommissie van de Vlaamse Gemeenschap.
De lessen vinden plaats overdag en/of 's avonds en gebeuren in groepsverband. Dit bevordert de stimulatie om door te zetten bij de studies.
De vakken worden opgedeeld in modules en per module is er een examen. Wanneer de cursist slaagt voor een module, krijgt hij een deelattest en zo kan hij module per module verder aan het diploma bouwen. Voor elk vak zijn er ook taken en toetsen waardoor er een permanente evalutie en bijsturing mogelijk is.


Wie kan er genieten van TKO?

In het begin werd deze studiemogelijkheid vooral gebruikt door huismoeders van middelbare leeftijd die een inhaalbeweging ambieerden.
Nu wordt dit type onderwijs echter vooral gebruikt door jongvolwassenen, maar ook 30-ers en 40-ers volgen dit onderwijs. Er is dus sprake van een verjonging in het doelpubliek. Ook de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen is nu meer gelijklopender dan  bij de start van het tweedekansonderwijs.
De opleiding is vooral in het leven geroepen om de mensen die vroegtijdig de school verlieten toch nog de mogelijkheid te bieden een diploma te behalen. De voornaamste reden voor het verlaten van de school waren schoolmoeheid, vroege zwangerschap, ouderlijke ruzie, gezondheidsproblemen, ...
De belangrijkste toelatingsvoorwaarden voor dit type van onderwijs zijn: kunnen lezen en schrijven, voldoende kennis van het Nederlands, minimum 18 jaar zijn, deelnemen aan een oriënteringsproef (1).


Evaluatie en toekomst

Als we kijken wat deze opleiding reeds bereikt heeft, stellen we vast dat deze duidelijk participeert bij het verhogen van het levenslang leren. Het neemt ook duidelijk zijn rol als hefboom voor sociale mobiliteit op.
Er is echter nog één probleem: het tweedekansonderwijs zou ook werk moeten maken om de drempel te verlagen voor mensen uit de laagste sociale klasse zodat voor deze mensen ook hun kansen verhogen in een goede toekomst.
Het is echter al een hele stap vooruit als je de situatie nu vergelijkt met vroeger. Vroeger werden de mensen die niet over hun diploma beschikten gewoon aan hun lot overgelaten. Ze lieten liever de mensen 'dom' dan hun te helpen om te leren en lezen uit angst van sociale ontevredenheid. Nu levert men een extra spanning om iedereen een gelijke kans te geven op het vlak van onderwijs en de toekomst op de arbeidsmarkt.



(1)  oriënteringsproef:
 via deze proef willen ze nagaan of de startkennis voldoende is en de opleiding gepast is voor de cursist, er zal vooral nagegaan worden of het inzicht en tempo binnen de mogelijkheden van de cursist valt.

Bronnen: 
  • http://www.tweedekansonderwijs.be/
  • http://ivotweedekansonderwijs.be/

3 opmerkingen:

  1. Dit is een tekst die zeker inhoudelijk een discussie waard is. Ik vraag me echter af in hoeverre mate het tweedekansenonderwijs niet zijn doel voorbijgestreefd is. Als men heden wenst het reguliere onderwijs te hervormen, dan vind ik persoonlijk dat het tweedekansenonderwijs hierin moet volgen. In een eerste instantie vind ik nog steeds dat de leerplicht er juist moet voor zorgen dat iedereen een waardevolle basisdiploma kan halen. Extra aandacht dient uit te gaan voor uitvallers en leerlingen die dreigen hun diploma te mislopen. Want vroeg of laat worden ze toch geconfronteerd met het tweedekansenonderwijs, of worden ze in het slechtste geval een kost voor de samenleving. En dit moeten we juist verhelpen.

    De historische perspectief in de tekst lijkt me echter iets te weinig uitgewerkt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Charlotte,

    Eerst en vooral bedankt voor je reactie op mijn blogbericht.

    Ik deel je mening wel met het feit dat het reguliere onderwijs zou moeten hervormd worden om de kans op uitvallers zo veel mogelijk te verminderen. Het gewone reguliere onderwijs is soms te weinig toegankelijk voor mensen van bepaalde bevolkingsgroepen. Er zijn al vele vernieuwingen geweest om de jongeren via het gewone onderwijs een diploma te laten behalen (leercontract, beroepsonderwijs, ...).

    Als voorbeeld van een vernieuwing kunnen we de sociale dienst van de Politie van Gent gebruiken. Deze mensen begeleiden spijbelaars om terug naar school te gaan of een oplossing te zoeken indien de spijbelaar echt schoolmoe is.

    Er zullen echter altijd uitvallers zijn die door allerlei omstandigheden hun middelbaar diploma niet behalen (spijbelen, geen interesse, andere problemen).

    Voor deze mensen is het belangrijk dat ze in hun toekomst nog altijd over een vangnet beschikken om op terug te vallen wanneer ze inzien dat ze met een diploma meer kansen hebben op de arbeidsmarkt en in de wereld.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Beste Tom

    Het 2KO is zoals de benaming het zegt een mooie herkansing voor het behalen van een basisdiploma. Ik sluit me bij Charlotte aan dat er meer werk van gemaakt moet worden om tijdens de jaren schoolplicht het percentage succesvolle jongvolwassenen met een diploma te verhogen.
    We leven in een maatschappij van levenslang leren, met een ruime waaier aan mogelijkheden, waar ook wij studenten afstandsonderwijs dankbaar gebruik van maken. Alleen zou dit aanbod toehankelijk moeten zijn voor elke burger en dit is nu (nog) niet het geval.
    Misschien kon je je bijdrage nog linken aan het boek van abram de Swaan en vermelden dat de schoolplicht ontstaan is met als doel de armen enige beschaving bij te brengen en de straten van criminaliteit te vrijwaren.

    BeantwoordenVerwijderen